Trang thông tin này được xây dựng nhằm giới thiệu bản dịch tiếng Việt của tài liệu WCAG 2.2 Hướng dẫn Tiếp cận Nội dung Web
Bản dịch giúp các cơ quan, tổ chức, nhà phát triển kỹ thuật số, doanh nghiệp và cộng đồng dễ dàng tiếp cận, áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế về khả năng truy cập trong thiết kế và phát triển nội dung số, góp phần thúc đẩy môi trường web hòa nhập, không rào cản
Giới thiệu WCAG
WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) là một bộ tiêu chuẩn kỹ thuật quốc tế do W3C (World Wide Web Consortium) xây dựng nhằm hướng dẫn cách thiết kế và phát triển nội dung web sao cho có thể truy cập được đối với tất cả mọi người, bao gồm cả người khuyết tật. Mục tiêu của WCAG là đảm bảo rằng các nội dung số (website, ứng dụng web, tài liệu điện tử…) có thể được sử dụng bởi:
Người gặp khó khăn về nhận thức và học tập
Nội dung cần được trình bày một cách rõ ràng, dễ hiểu, có cấu trúc logic, ngôn ngữ đơn giản. Giao diện phải nhất quán và dễ đoán, tránh các yếu tố gây xao nhãng hoặc quá tải thông tin.
Người khiếm thị hoặc có thị lực kém
Có thể tiếp cận nội dung thông qua các công nghệ hỗ trợ như trình đọc màn hình (screen reader) đọc thành tiếng nội dung trên trang, hoặc có thể phóng to văn bản, điều chỉnh độ tương phản màu sắc mà không làm mất thông tin. Hình ảnh phải có văn bản thay thế (alt text) mô tả nội dung.
Người khiếm thính hoặc có thính lực kém
Có thể hiểu được nội dung âm thanh và video thông qua phụ đề chi tiết (captions) cho lời thoại và các âm thanh quan trọng, hoặc bản ghi nội dung (transcripts).
Người bị hạn chế về vận động
Có thể điều hướng và tương tác với trang web hoàn toàn bằng bàn phím, hoặc thông qua các thiết bị đầu vào thay thế khác (như công tắc, điều khiển bằng giọng nói) mà không phụ thuộc vào chuột. Các vùng tương tác cần đủ lớn để dễ dàng nhấp hoặc chạm.
Người có các dạng khuyết tật khác
Bao gồm người nhạy cảm với ánh sáng (cần tránh các nội dung nhấp nháy có thể gây co giật), người gặp khó khăn về giọng nói (cần các phương thức tương tác thay thế cho giọng nói), v.v
Lợi ích khi áp dụng WCAG
Nguyên tắc và tiêu chí của WCAG 2.2
WCAG được xây dựng trên 4 nguyên tắc cơ bản (gọi tắt là POUR):
Tổng quan tiêu chuẩn và tiêu chí đánh giá
Tiêu chuẩn WCAG bao gồm các nguyên tắc và tiêu chí được chia thành các mức độ tuân thủ:
Cấp A
(Level A)
– Đây là mức độ tuân thủ tối thiểu. Nếu không đáp ứng được các tiêu chí ở mức A, trang web của bạn sẽ tạo ra những rào cản nghiêm trọng khiến một số nhóm người khuyết tật không thể truy cập hoặc sử dụng được nội dung.
– Việc đạt được Cấp A giống như đảm bảo rằng “cánh cửa vào ngôi nhà số” của bạn luôn mở cho những người cần nó nhất.
– Các tiêu chí ở Cấp A thường giải quyết những vấn
Cấp AA
(Level AA)
– Đây là mức độ tuân thủ được nhắm đến phổ biến nhất trên toàn cầu và thường là yêu cầu trong các chính sách, quy định pháp luật về khả năng tiếp cận web
của nhiều quốc gia.
– Việc đáp ứng các tiêu chí ở Cấp AA sẽ loại bỏ những rào cản đáng kể nhất đối với hầu hết người dùng khuyết tật. Trang web không chỉ “vào được cửa” mà người dùng còn có thể “đi lại, sử dụng các phòng và tiện ích một cách thoải mái”.
– Các tiêu chí Cấp AA thường đòi hỏi nỗ lực nhiều hơn một chút so với Cấp A nhưng mang lại lợi ích lớn hơn về khả năng tiếp cận. Việt Nam cũng đang hướng tới việc khuyến nghị các trang web, đặc biệt là của cơ quan nhà nước và dịch vụ công, đạt tối thiểu Cấp AA.
Cấp AAA
(Level AAA)
– Đây là mức độ tuân thủ cao nhất và khắt khe nhất. Việc đáp ứng các tiêu chí Cấp AAA sẽ mang lại trải nghiệm truy cập nâng cao, mượt mà, đôi khi còn tốt
hơn cả trải nghiệm của người dùng thông thường.
– Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng có thể hoặc hợp lý để áp dụng tất cả các tiêu chí Cấp AAA cho toàn bộ nội dung trên một trang web. Một số tiêu chí Cấp AAA có thể không phù hợp với một số loại nội dung nhất định hoặc đòi hỏi nguồn lực triển khai rất lớn.
– Các tổ chức thường hướng đến việc đáp ứng một số tiêu chí Cấp AAA có liên quan và mang lại giá trị cao cho đối tượng người dùng cụ thể của họ, thay vì đặt mục tiêu tuân thủ toàn bộ Cấp AAA cho mọi trang.
Công cụ đánh giá khả năng tiếp cận của nền tảng số
Bắt đầu kiểm tra website của bạn bằng bộ công cụ miễn phí và cải thiện từng bước theo hướng dẫn dưới đây.
Truy cập công cụ đánh giá trực tuyến
Nhập URL của website mà bạn muốn kiểm tra vào ô tìm kiếm trên công cụ.
Nhấn Phân tích hoặc Analyze để công cụ tự động kiểm tra khả năng tiếp cận của website.
Sau khi hoàn tất, công cụ sẽ cung cấp kết quả về các lỗi cần khắc phục, các vấn đề khả năng tiếp cận, cùng với giải pháp để cải thiện chúng.
Câu hỏi thường gặp
Tôi không biết lập trình, có áp dụng WCAG được không?
Có! Bạn có thể bắt đầu bằng cách dùng giao diện thân thiện có sẵn, kiểm tra nội dung bằng công cụ miễn phí và tối ưu trải nghiệm người dùng.
WordPress có hỗ trợ WCAG không?
Nhiều theme WordPress hiện nay có hỗ trợ. Bạn nên chọn các theme ghi rõ “accessibility-ready”.
Việt Nam có bắt buộc theo chuẩn WCAG không?
Hiện tại, Thông tư 03/2022/TT-BTTTT yêu cầu cổng thông tin điện tử của cơ quan nhà nước phải tuân thủ tiêu chí về truy cập với người khuyết tật – tương thích với WCAG mức AA.
Tài liệu hướng dẫn áp dụng tiêu chuẩn tiếp cận WCAG 2.2
Được dịch sang tiếng Việt và biên tập bởi Tổ chức Humanity & Inclusion và Urah Network
Về tổ chức HI
Humanity & Inclusion (HI), tên pháp lý là Fédération Handicap International, là một tổ chức hỗ trợ phát triển độc lập và trung lập, hoạt động trên các lĩnh vực về giảm thiểu nghèo đói và bị cô lập, xung đột và thiên tai. Hoạt động của Tổ chức hướng đến những người khuyết tật và các nhóm dân cư dễ bị tổn thương để đáp ứng các nhu cầu thiết yếu của họ, cải thiện điều kiện sống và thúc đẩy sự tôn trọng đối với phẩm giá và quyền cơ bản của họ.
HI đang hoạt động tại hơn 60 quốc gia trên toàn thế giới. HI đã làm việc tại Việt Nam trong hơn 32 năm, chủ yếu trong các lĩnh vực y tế và phòng ngừa (chăm sóc sức khỏe mẹ và trẻ em, an toàn giao thông), phục hồi chức năng (chăm sóc phục hồi cho người bị chấn thương tủy sống và tổn thương não), giáo dục (tiếp cận giáo dục hòa nhập cho trẻ em khuyết tật) và sinh kế (tiếp cận công việc xứng đáng cho người khuyết tật).
Để biết thêm thông tin về tổ chức, vui lòng truy cập hi.org
